Rapport Nationale Bank : Wat men u niet vertelt over uw loon

za, 02/03/2013

Goede lonen zijn belangrijk voor de goede gezondheid van onze economie. De Belgische lonen zijn minder snel gestegen dan in onze buurlanden en in de rest van de eurozone. Dat zijn maar enkele vaststellingen uit het jongste rapport van de Nationale Bank van België.

Juist op de dag dat in Brussel 40.000 mensen door de straten trokken om te protesteren tegen het besparingsbeleid van de regering, sprak de gouverneur van de Nationale Bank van België (NBB), Luc Coene, zich nogmaals uit voor loonmatiging en een hervorming van de index. Precies het omgekeerde van wat de betogers eisen. Coene deed zijn uitspraken naar aanleiding van een nieuw rapport van de Nationale Bank. We bestudeerden het rapport en stelden enkele zeer interessante zaken vast.

Dalende koopkracht keldert economie

In 2012 verkleinde het bruto binnenlands product (bbp) van België. In ons land werden vorig jaar dus minder goederen en diensten geproduceerd dan het jaar voordien. Het gaat niet goed met de economie. Maar waarom daalde de productie? De Nationale Bank weet het antwoord: “De daling van het bbp in de loop van het verslagjaar is hoofdzakelijk (…) toe te schrijven aan de inkrimping van de binnenlandse vraag die vooral het gevolg is van de vermindering, naar volume, van de bestedingen van de huishoudens, van wie zowel de consumptie als de investeringen afnamen.” Met andere woorden, de Nationale Bank zegt dat het slecht gaat met de economie, omdat wij minder uitgeven. De verminderde consumptie dateert al van 2011, zegt ze. “Een negatief verloop van de particuliere consumptie over een dergelijke lange periode werd niet meer opgetekend sinds het begin van de jaren tachtig.”

Waarom consumeren we minder?

Ook hier is het antwoord van de Nationale Bank duidelijk. “(…) het reëel beschikbaar inkomen van de huishoudens vertoonde in 2010 en 2011 een dalende tendens (…) Er zijn uiteenlopende redenen voor dit verloop: ze houden onder meer verband met de versnelling van de inflatie, die op haar beurt slechts gedeeltelijk en met vertraging tot uiting kwam in de lonen (…).”

De Nationale Bank legt ons hier uit dat in 2010 en 2011 de prijzen gestegen zijn en dat de index niet volstond om die prijsverhogingen te compenseren in ons loon. Daardoor verloren de werkende mensen koopkracht en konden ze dus minder consumeren.

Het zijn de buurlanden die een “loonhandicap” hebben

Men heeft het vaak over de “loonhandicap” van België ten opzichte van onze buurlanden. Nochtans, als je het rapport van de Nationale Bank leest, zie je een heel ander verhaal. “Aangaande Frankrijk en Nederland slaagden de Belgische ondernemingen erin tussen 1996 en 2012 een licht concurrentievoordeel van respectievelijk 0,4% en 2,7% op te bouwen (…).” Met andere woorden, de Nationale Bank vertelt ons hier dat niet wij een loonhandicap hebben, maar dat Frankrijk en Nederland een loonhandicap hebben ten opzichten van België.

Maar de Nationale Bank gaat nog verder: “In vergelijking met de andere landen van het eurogebied liet België tijdens de beschouwde periode (1996-2012; n.v.d.r.) ook een gunstig verloop optekenen (…).” Concreet wil dit zeggen dat de lonen in België minder snel zijn gestegen dan in de rest van de eurozone. Enkel ten opzichte van Duitsland zijn de lonen in België sneller gestegen. Niet verwonderlijk, want Duitsland voert – vooral in de dienstensector – een agressief loonbeleid die ertoe leidt dat sommige mensen werken voor één euro per uur.