Het generatiepact
Het generatiepact:
In 2005 vatte de regering het plan op om de eindeloopbaan grondig te hervormen. Onze vakbond heeft het voortouw genomen in de acties tegen dit generatiepact. Daarmee hebben we een aantal van onze verworvenheden – weliswaar tijdelijk – kunnen vrijwaren, bijvoorbeeld het brugpensioen.
Op 30/12/05 verscheen de kaderwet op het generatiepact in het Staatsblad. Inmiddels zijn een aantal maatregelen operationeel. We belichten hier vier maatregelen: herstructurering, brugpensioen, tijdskrediet en outplacement.
Herstructurering:
- de definities van “ondernemingen in moeilijkheden” en “in herstructurering” wijzigen niet;
- de berekening van het aantal personen dat in aanmerking komt voor collectief ontslag verandert wel! Komen in aanmerking voor de berekening van deze percentages:
- de werknemers – voltijdse equivalenten – met 2 jaar ononderbroken anciënniteit in de onderneming op het ogenblik dat de herstructurering wordt aangekondigd;
- de werknemers die overblijven na toepassing van de alternatieve oplossingen voor ontslag: tijdskrediet, vrijwillige afvloeiingen, arbeidsduurvermindering,...
- Wanneer de onderneming in herstructurering of in moeilijkheden wil overgaan tot collectief ontslag en een beroep wil doen op vervroegd brugpensioen op 50, 52 of 55 jaar, dan moet ze een tewerkstellingscel oprichten voor de ontslagen werknemers van 45 jaar en meer. Deelnemen aan deze cel is verplicht voor de ontslagen werknemers die kandidaat zijn voor brugpensioen op een lagere dan de normale leeftijd. De tewerkstellingscel moet worden ingevoerd bij het eerste ontslag van een werknemer van 45 jaar en meer met ten minste één jaar anciënniteit. De cel werkt tot minstens 6 maanden na het laatste ontslag. Ze moet de ontslagen werknemers helpen om nieuw werk te zoeken.
- Alvorens de werkgever tot ontslag overgaat moet hij de werknemer per aangetekende brief uitnodigen voor een gesprek inzake het aanbod van de tewerkstellingscel. De werknemer heeft 7 werkdagen op hierop te reageren, zoniet volgt een tweede uitnodiging met andermaal een periode van 7 werkdagen om te reageren. Pas dan kan de arbeidsovereenkomst verbroken worden.
- Wie voldoet aan de voorwaarden om vervroegd op brugpensioen te gaan en werk vindt tijdens het verblijf in de tewerkstellingscel, kan altijd weer op brugpensioen gaan op het moment dat men weer werkloos wordt.
- Beschikbaarheid voor de arbeidsmarkt
Beschikbaar blijven betekent dat de bruggepensioneerde een passende dienstbetrekking of een opleiding moet aanvaarden die de VDAB of de BGDA (of de FOREM) voorstelt. Die verplichting loopt tot de leeftijd van 58 jaar, behalve indien de persoon een loopbaan van 38 jaar achter de rug heeft en tijdens de afgelopen twee jaar minstens één jaar werkloos geweest is. In dat geval moet hij niet langer beschikbaar blijven.
Brugpensioen:
Het generatiepact wil de werknemers langer doen werken. Daartoe heeft het de loopbaan- en leeftijdsvoorwaarden opgetrokken. Deze operatie strekt zich uit van 2008 tot 2028.
In de onderstaande tabel worden de maatregelen zowel voor mannen als vrouwen in een tijdsperspectief geplaatst. Er vallen 4 soorten brugpensioen te onderscheiden:
Het standaardbrugpensioen op 60 jaar: wordt genomen op grond van een bepaalde loopbaanduur, die evolueert naar 35 jaar;
- Het brugpensioen op 58 jaar mits een lange loopbaan;
- Onze metaalbrugpensioenen: worden genomen op 55, 56 of 57 jaar mits 38 jaar loopbaan. Ze blijven bestaan tot eind 2014, weliswaar indien ze verlengd worden op sectorniveau;
- Het brugpensioen op 58 jaar mits 35 jaar loopbaan en een zwaar beroep te hebben uitgeoefend. Een zwaar beroep wordt momenteel enkel gedefinieerd als volgt: 5 jaar in wisselende ploegen gewerkt hebben gedurende de laatste 10 jaar, of 7 jaar gedurende de laatste 15 jaar. Een zwaar beroep wordt gedefinieerd als:
- werken in wisselende ploegen (minstens 2);
- werken in onderbroken diensten waarbij begin- en eindtijd minstens 11 uur uit elkaar liggen met eenonderbreking van minstens 3 uur;
- nachtarbeid.
Het interprofessioneel akkoord 2007-2008 voorziet ook de mogelijkheid om op brugpensioen te gaan op 56 jaar mits een loopbaan van 40 jaar.
Overzichtstabel wijzigingen in de brugpensioenregeling
Wettelijk brugpensioen op 60 jaar
|
Brugpensioen op 58 jaar
(lange loopbaan) |
Brugpensioen op 55-56-57 jaar |
Brugpensioen op 58 jaar |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Loopbaan
|
Loopbaan
|
Min. leeftijd
|
Loopbaan |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Vanaf |
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
35 jaar indien 5 jaar zwaar werk in de laatste 10, of 7 jaar in de laatste 15 jaren
|
Indien je als bruggepensioneerde het werk hervat als loontrekkende of als zelfstandige, wordt de aanvullende vergoeding doorbetaald. De nieuwe job moet wel bij een andere werkgver zijn dan deze waar men ontslagen werd of die tot dezelfde technische bedrijfseenheid behoort. Bij het einde van de werkhervatiing moet men het bewijs leveren dat men recht heeft op werkloosheidsuitkeringen.
Tijdskrediet
Onderstaande tabel biedt een overzicht van de tijdskredietformules na de meest recente wetswijzingen van 01/06/2007.
Voltijds |
Halftijds |
4 dagenweek |
50 + -ers: halftijds of 4 dagenweek |
||
vereisten |
in laatste 15 maanden, 12maanden een arbeidscontract hebben |
voor aanvraag 12m gewerkt (minstens ¾) |
voor aanvraag 12m voltijds gewerkt + 5j anciënniteit in de onderneming |
- 50j zijn (bij begin onderbreking) - 20j werknemer zijn (bij aanvraag) - 3j anciënniteit in bedrijf (1) - voor aanvraag 12m gewerkt (respectievelijk ¾ of voltijds) |
|
duur |
max. 1j (verlengbaar via cao) in schijven van 3m tot 12m |
max. 5j in schijven van minstens 6m (2) |
tot aan het (brug)pensioen |
||
RVA-uitkering |
1 jaar lang (zonder motief) 5 jaar lang (met motief (3) ) |
volledige duur |
volledige duur |
||
+ Vlaamse premie mogelijk voor vol- of halftijds tijdskrediet voor zorg of opleiding |
|||||
statuut |
|||||
pensioen |
max. 3j gelijkstelling |
max. 5j |
volledig gelijkgesteld |
||
ziekte |
(-) |
uitkering volgens deeltijds loon |
uitkering volgens deeltijds loon |
||
brugpensioen |
gelijkstelling: 3j (met motief) 1j (zonder motief) |
gelijkstelling afhankelijk van brugpensioenformule |
gelijkstelling 3j (4) brugpensioen op 58: extra gelijkstelling van 936 dagen |
||
werkloosheid |
behoud recht op volledige uitkering: 5j max. |
recht op volledige uitkering: altijd |
Outplacement
CAO 82 voorzag een recht op outplacement voor werknemers ouder dan 45 jaar met 1 jaar anciënniteit in de onderneming. Het generatiepact maakte van dit recht een plicht. Daarvoor moet CAO 82 echter worden aangepast.
Geen outplacementbegeleiding aanvragen, ze niet aanvaarden of er niet aan meewerken wordt gesanctioneerd via de werkloosheid.
Voor ontslagen werknemers (niet om dringende reden) ouder dan 45 jaar met 1 jaar anciënniteit geldt een verplichting tot het volgen van outplacementbegeleiding. Voor deeltijdse werknemers (minder dan halftijds) en bruggepensioneerden met 38 jaar loopbaan geldt deze verplichting niet.