Onze index wordt aangevallen. Dat is niets nieuws. Bij het begin van interprofessionele onderhandelingen sturen de patroons traditiegetrouw een cavalerie af op ons indexsysteem. Nieuw dit keer was dat men een slag thuishaalde. In het ontwerpakkoord stond dat er een studie van het indexeringssysteem zou gemaakt worden. ‘Zij (de sociale partners) wensen met name dat wordt onderzocht met welke middelen de volatiliteit ervan verminderd kan worden, in het bijzonder op het gebied van de energieprijzen.’

Gelukkig werd dit ontwerp-IPA door een meerderheid van de werknemers in dit land verworpen. Ook in het bemiddelingsvoorstel van de regering bleef deze studie – gelukkig – geschrapt. Maar inmiddels was de aanval ook op andere fronten ingezet. Merkel en Sarkozy stelden een 'pact voor de concurrentiekracht' voor met daarin maatregelen als de verhoging van de pensioenleeftijd en de afschaffing van de index. Ere wie ere toekomt: dankzij de Belgische regering werd het plan opgeborgen. Alleen, voor hoe lang? Want meer dan waarschijnlijk zal het in een of andere vorm opnieuw opduiken bij de informele top van 11 maart.

Om meer kans te maken om het beest door de knieën te krijgen, werd een tweede aanval ingezet, ditmaal door de Nationale Bank. In haar jaarverslag stelde zij bezorgd te zijn over de inflatie in ons land. In één ruk werd er dan maar gepleit voor een studie naar ‘de mechanismen van de verschillende indexeringen’. Een studie die zou kunnen worden uitgevoerd door bijvoorbeeld de Centrale Raad voor het Bedrijfsleven (CRB). Toevallig dezelfde suggestie die ook het ontwerp-IPA deed.

Naar aanleiding van dat verslag stelde Agoria, de patroonsfederatie van de technologische industrie, dat er dringend een actieplan tegen de stijging van de inflatie nodig is. ‘Met de aanhoudende prijsstijgingen van energie en andere producten, is het niet uitgesloten dat de loonindexering in 2011 tot bijna 1 procent hoger uitvalt dan voorzien’, aldus Paul Soete. Het is niet voor het eerst dat Agoria – terecht – de nefaste gevolgen van de stijgende energieprijzen voor onze industrie aanklaagt. De energieprijzen lagen in België eind vorig jaar 17 procent hoger dan een jaar voordien. In Duitsland, Frankrijk en Nederland was dat 9 procent. In een jaar tijd werd elektriciteit 6 procent duurder. De gasprijs steeg zelfs met 21 procent. In onze buurlanden was dat respectievelijk 2,7 en 6,6 procent. Deze exuberante prijsstijgingen, te danken aan een monopolist als Electrabel, zijn het echte slechte nieuws. Het is slecht nieuws voor de burger en werknemer die zijn facturen niet meer betaald krijgt. Het is slecht nieuws voor onze industrie. Want meer dan welke loonkost ook zorgt de energiekost voor een handicap voor onze bedrijven in vergelijking met die in de ons omringende landen. Bovendien is het energiekost die een belangrijke rol speelt in de stijgende inflatie. En als onze industrie het slecht of moeilijk heeft, dan is dat opnieuw slecht nieuws voor de werknemers. Want het zijn hun jobs die verdwijnen.

Doe dus iets aan de energiekost/prijs. Maak een vuist tegen Electrabel. Leg maximumprijzen op aan de energiereuzen (zoals in Nederland). En blijf af van de index. De loonindexering zorgt niet alleen voor sociale rust, maar heeft ook een gunstig effect op de economie. Samen met de tijdelijke werkloosheid en de sociale zekerheid was de index een van de schokdempers die de crisis heeft opgevangen. De index zorgde er voor dat de consument zijn vertrouwen behield, waardoor de Belgische arbeidsmarkt de crisis al bij al erg goed doorstaan heeft. In Europa kende enkel Malta een sterkere jobgroei in 2010, wereldwijd enkel Canada en Australië. We hadden geen regering nodig, we hadden de index.

Herwig Jorissen
Voorzitter