Een voorstel voor antidumpingheffingen op de invoer van Chinees staal zit in de laatste rechte lijn voor goedkeuring door de Europese ministerraad.

Het voorstel kreeg vandaag - woensdag - een meerderheid in een adviescomité met specialisten uit alle lidstaten. De zaak staat los van de sluitingen in het Luikse staal, maar geeft de Luikenaars mogelijk een sprankeltje hoop.

De antidumpingheffingen slaan op de invoer van zogenoemd organisch bekleed staal vanuit China. Dat is staal waarop een verf- of laklaag wordt aangebracht, en onder andere gebruikt wordt voor binnen- en buitendecoratie van gebouwen. Op het product waren al voorlopige heffingen van kracht. De Europese commissie stelt voor om ze om te zetten in heffingen voor vijf jaar, eventueel verlengbaar. Volgens een goedgeplaatste bron kreeg het voorstel vandaag “een comfortabele meerderheid” in een adviescomité bestaande uit specialisten uit alle lidstaten. “Het voorstel moet enkel nog de Europese ministerraad passeren, gepland voor maart,” aldus de bron. “Gezien de ruime meerderheid in het adviescomité zal die goedkeuring geen probleem zijn.”

Organisch bekleed staal is een product met hoge toegevoegde waarde, en heeft in de veelgeplaagde staalsector nog een toekomst. Van de vijf productielijnen van ArcelorMittal die in Luik zullen overblijven, maken er twee organisch bekleed staal. Ook ArcelorMittal Gent, het vroegere Sidmar, heeft twee dergelijke lijnen onder zijn vleugels, een in Gent en een in Geel.

Enkele jaren geleden begon China de Europese markt te overspoelen met organisch bekleed staal. Daar is op zich niets mis mee. Maar volgens Eurofer, de Europese staalfederatie, dumpten de Chinese producenten hun bekleed staal onder de normale prijs op onze markt, daarbij financieel gesteund door de Chinese overheid. “De Chinese staalbekleders kunnen de nodige staalplaten in eigen land aankopen met forse prijskortingen,” zegt Karl Tachelet, directeur Internationale Zaken van Eurofer. “De Chinese overheid maakt die kortingen mogelijk via talrijke subsidieprogramma’s. Bovendien krijgen producenten van staalplaten geen BTW terugbetaald bij uitvoer. Daarom verkopen ze de staalplaten op de lokale Chinese markt, waar al een overaanbod bestaat door de overcapaciteit in de staalsector. Dat maakt de staalplaten extra goedkoop voor de staalbekleders.” 

Het Chinese beleid stimuleert ook doelbewust de uitvoer van bekleed staal , via een gunstige regeling van de terugbetaling van btw. “Chinese producenten van organisch bekleed staal krijgen een forse terugbetaling van de btw bij uitvoer, 13 procentpunt op het algemeen tarief van 17%,” zegt Tachelet. “Verkoop je echter het beklede staal op de lokale Chinese markt, dan blijft het algemeen btw-tarief van kracht.”

Eurofer diende in 2011 een klacht in bij de Europese Commissie. Na onderzoek concludeerde de Commissie dat er een oorzakelijk verband was tussen de Chinese dumping en het verlies aan marktaandeel bij de Europese staalbekleders. Van 2009 tot september 2011 steeg het verbruik van bekleed staal in de EU met 20 procent, terwijl de verkoop door de Europese producenten slechts met 8 procent toenam, wat hun marktaandeel met 9 procent verminderde. In dezelfde periode steeg de Chinese invoer met 367 procent. De Chinese invoer tegen dumpingprijzen speelde daarom “een beslissende rol” in het verlies aan marktaandeel, besloot de commissie.

De antidumpingheffingen zullen het Luikse staal niet opnieuw tot leven wekken, maar alle beetjes helpen. “De heffingen zullen zorgen voor een gezondere bezetting van de productielijnen voor organisch bekleed staal in de EU, inclusief die in Luik,” zegt Tachelet. De wortel van het probleem, de gigantische overcapaciteit in de Chinese staalsector, blijft. “Voor vele regio’s in China zijn de staalfabrieken de voornaamste bron van inkomsten,” zegt Tachelet. “Om de sociale vrede te bewaren, blijft China geld pompen in de fabrieken. De resulterende overcapaciteit probeert het land te neutraliseren door staal te dumpen op de buitenlandse markten.”